Waarom een Certificaat van Echtheid?
Een verklaring van echtheid verzekert zowel de koper als de kunstenaar (in ons geval Marc Chagall en soms Charles Sorlier) van de echtheid van een kunstwerk. Chagall was altijd intens betrokken bij het uitgeven van zijn grafisch werk, hij bemoeide zich met het drukken, de boekproductie, de oplage en, waar toepasselijk, nummering en signering. Bijna alle grafiek van Chagall wordt beschreven in een twintigtal standaardwerken, met catalogusnummer en meestal een duidelijke afbeelding: een nuttige basis voor uitgebreidere documentatie.
De afgifte van een Certificaat van Echtheid is een tijdrovende bezigheid die vooral is gebaseerd op de kennis van deskundigen over de kunst en over waar informatie te vinden is in de catalogi en andere bronnen. Wij zijn ervan overtuigd dat nu deze grafische kunst ouder en schaarser wordt, de vraag naar betrouwbare informatie hierover het zal toenemen. Elk grondig uitgewerkt certificaat draagt bij aan de opslag van betrouwbare informatie.
Wanneer is iets een authentieke Chagall
Oorspronkelijkheid
In navolging van Chagall houden we ons aan het duidelijke criterium dat een kunstwerk alleen authentiek is als het afkomstig is van een oplage die door Chagall is goedgekeurd. Als Chagall een oplage van vijftig stuks heeft toegestaan voor een bepaalde ets, dan bestaan er niet meer dan vijftig authentieke exemplaren. Alle andere exemplaren zijn ofwel afgewezen exemplaren, surplus prints die niet werden vernietigd, illegale prints, vervalsingen of een van een aantal andere opties. Het moge duidelijk zijn dat intuïtie alleen niet voldoende is om te bepalen of men een van deze vijftig authentieke etsen bezit. Gelukkig bieden de standaardwerken een eerste oriëntatie. De identificatie wordt natuurlijk een stuk makkelijker wanneer men het werk kan vergelijken met een bekende geautoriseerde kopie. Dit 'duidelijke' criterium contrasteert met andere opvattingen. Zoals de opvatting dat een origineel grafisch kunstwerk ook een stuk papier kan zijn dat is gedrukt met de originele plaat, steen of houtblok. Verschillende opvattingen veroorzaakten soms wrijving tussen Chagall - voorstander van het duidelijke criterium - en zijn uitgevers, zoals de heer en mevrouw Maeght. Er zijn andere, alom aanwezige opvattingen - vooral onder kunsthandelaren – van wie de grote meerderheid de informatie van de officiële standaard werken van secundair belang achten.
Nummering en de ondertekening
Minder dan vijf procent van Chagall litho’s, etsen en houtsneden zijn genummerd en gesigneerd. Dit is een onverwacht laag percentage, als men kijkt naar de hoeveelheid ondertekende Chagall’s die in omloop zijn. Dit komt omdat het toevoegen van een handtekening aan een kunstwerk de waarde met tien vermenigvuldigt, wat het een zeer verleidelijk ‘aanpassing’ voor sommige verkopers maakt. De pakkans is gering omdat specialistische kennis nodig is om Chagalls handtekening te beoordelen op echtheid. Een dergelijke manipulatie is ook vaak aanwezig in de grafische kunst van Matisse, Picasso, Miro, Léger en vele anderen. We bezitten niet de expertise om uitspraken te doen over de handtekeningen van deze kunstenaars. We hebben er echter alle vertrouwen in dat wij Chagalls handtekening goed kunnen beoordelen. We hebben de benodigde documentatie en hoeven we niet op intuïtie alleen te vertrouwen.
Inhoud van ons Certificaat van Echtheid
Naam en nummering
De kunstwerken die Chagalls atelier verlieten kregen meestal een titel van derden. Chagall was van mening dat titels je van het werk afleiden. In het geval van grafische kunst, waarin de uitgever een stapel werken overhandigd krijgt om te gebruiken naar eigen goeddunken, is het probleem van de naamgeving nog duidelijker aanwezig. Omdat Chagall zelf idealiter alleen catalogus nummers zou hebben gebruikt, leggen we in het certificaat niet de nadruk op titels.
Relevante informatie
De volgende aspecten zijn in de loop van de tijd belangrijk gebleken:
- Het soort grafische kunst en het officiële catalogusnummer, de naam van de drukker, de uitgever en het jaar van uitgifte,
de aard van de uitgifte en de oplage
- Voor genummerde kunst: Of de nummering gerechtvaardigd en correct is
- Voor ondertekend kunst: Of de handtekening werd gezet door Chagall
- Een gedetailleerde beschrijving van de plaats waar het werk te vinden is in de standaard naslagwerken
- Een beschrijving van de huidige staat van het werk
- Een garantie dat het werk authentiek is en de beschrijving klopt
- De datum van afgifte van het certificaat, de naam en het adres van de nieuwe eigenaar van het werk
Een opmerking over het bovenstaande
Kwaliteitsgarantie van het werk
Het certificaat moet de maker ervan noemen. Een gedetailleerde verklaring is alleen van nut als er een garantie wordt gegeven voor de juistheid ervan. Een garantie in de trant van 'niet tevreden, geld terug' laat te veel ruimte voor verkooptrucs. Een dergelijke bepaling is geen garantie voor de authenticiteit van het kunstwerk. Wanneer de koper binnen vijf jaar na aankoop aantoont dat het werk, de nummering of de signatuur niet deugt, dan ontvangt deze het dubbele aankoopbedrag van het Chagall Research Centre terug en verneemt hij
spoedig wat er met het onjuist beoordeelde werk gebeurt.
Verband tussen certificaat en verkocht werk
Om te voorkomen dat een koper van het kunstwerk het vervangt voor een vervalsing, wordt elk werk uit onze collectie voorzien van een passe-partout en aan de achterzijde gesloten. Dit zorgt voor een relatie tussen het kunstwerk en het Certificaat van Echtheid, waaruit ook blijkt dat beiden uit de Wuyt-collectie komen.
Ons certificaten registratie systeem
Elk stuk dat de Wuyt-collectie verlaat heeft een uniek registratienummer, dat bestaat uit zeven letters en cijfers:
Pos. 1 & 2 : De laatste twee cijfers van het jaar van afgifte
Pos. 3 : De maand van afgifte van A - H en J - M.
Pos. 4 & 5 : De dag van uitgifte
Pos. 6 : Plaats van aanvraag voor een Certificaat
Pos. 7 : Het serienummer voor de dag van de uitgifte
Nummer 06J23G4, bijvoorbeeld, betekent het vierde werk dat de galerie verlaat op 23 september in 2006.